Küplere Binmek Deyimi Nereden Geliyor?

Deyimler dilimizin en önemli söz varlıklarındandır. Yaşadığımız bir olayı ya da durumu en güzel onlarla tarif ederiz. Aklını başına almak, etekleri zil çalmak, ağzı kulaklarına varmak, ağzında bakla ıslanmamak, abayı yakmak vs. gibi günlük hayatımızda kullandığımız onlarca deyim mevcuttur.

Her deyimin bir hikayesi ya da kaynağı vardır. Yalnız bu kaynakların hepsine ulaşmak mümkün değildir. Deyimlerin hikayelerini merak edenlere İskender Pala'nın İki Dirhem Bir Çekirdek kitabını tavsiye ederim.

Yazımızın başlığında da yer alan "küplere binmek" deyimi, hepimizin de bildiği gibi, "kızmak, çok öfkelenmek" anlamında kullanılmaktadır. Peki, bu deyimin kaynağını, hikayesini veya nereden geldiğini hiç merak ettiniz mi?

Batı kültürüne ait masallarda yer alan kötü cadılar büyücülükle uğraşırlar ve hepimizin de bildiği gibi uçmak ve hızlı yol almak için süpürgeye binerler. Okullarımızda genellikle bizlere, Batı masallarının okutulması, televizyon programlarında onlarla ilgili film veya çizgi film gibi unsurlara yer verilmesi nedeniyle bu konuya gayet hakimiz. Yalnız bunun bizim kültürümüzde karşılığı olan, "küplere binmek" deyiminin de kaynağı, kendi masallarımızı pek bilmiyoruz.

Türk masallarında, Batı masallarındaki cadının karşılığı olarak, kocakarı karakteri bulunmaktadır. Kocakarılar hem kötüdürler hem de büyü yapmaktadırlar. Bunlar kızdıklarında süpürge yerine küpe binerler ve sihir yaparlar. İşte, bugün bizim de öfkelendiğimiz anda kullandığımız "küplere binmek" deyimi buradan gelmektedir.

Kültürümüze ait daha çok şey öğrenebilmek dileğiyle...