9 Nisan 2015 Perşembe

Güzel ve Etkili Cümle Kurmanın 7 Kuralı

Başarılı ve etkili yazı yazmanın ikinci aşaması cümle kurmadır. Her cümle metin dişlisinin bir parçasıdır. Bu parçalar ne kadar düzgün oluşturulursa metnin yapısı o kadar sağlam ve içeriği de o kadar etkili olur.

Cümle kurma birçok kişi tarafından basit algılansa da göründüğü kadar basit değildir. Çünkü cümledeki her kelime antikacı inceliğiyle seçilmeli ve bir nakkaş inceliğiyle de doğru yerine oturtturulmalıdır. Büyük yazarların yazılarını incelediğinizde yazarların cümle kurmada ne kadar titiz ve hassas davrandıklarını göreceksiniz.


Şimdi gelelim etkileyici ve güzel cümleler kurmak için dikkat etmemiz gereken kurallara:

  1. Cümlelerinizin mümkün olduğu kadar kısa olmasına dikkat edin. Çünkü bir cümlenin uzun olması onun daha edebi ve etkileyici olduğu anlamına gelmez. Ayrıca uzun cümlelerde anlatım bozukluğu yapma ihtimaliniz daha yüksektir.
  2. Başarılı bir metin oluşturmak için cümle yapısına hâkim olmayı öğrenmeniz gerekiyor. Yani anlatım bozukluğu konusunda detaylı bilgi sahibi olmalı ve bu konudaki örnekler üzerinde çalışmalar yapmalısınız.
  3. Günümüzde yazılan yazıların en büyük problemlerinden birisi de yazıların içerisinde devrik cümlelerin çokça yer almasıdır. Yazmaya çalışan arkadaşlar bu konuda çokça hata yapmaktadırlar. Devrik cümle kurma bir hastalık derecesine gelmiş durumdadır. Kendinizi bu konuda dizginlemeye çalışın. Ancak yeri geldiğinde devrik cümleler de kullanın.
  4. Benzetmeler de mümkün olduğu kadar “gibi” edatını kullanmamaya çalışın. Bu edatın sıkça kullanılması anlamdaki etkiyi azaltmaktadır.
  5. Cümle çalışmaları yaparken cümlenizi ilk kurduğunuz andaki haliyle bırakmayın. Birkaç değişik yapıda cümlenizi kurun ve farklı kelimeler kullanarak aynı anlamı ifade etmeye çalışın.
  6. Cümlelerinizde hayal gücü ögelerinden yararlanmaya çalışın. Bu metninizi sıradanlıktan kurtaracaktır.
  7. Cümlelerinizin basit ve sade olması ise en çok dikkat etmeniz gereken noktadır.

Cümle çalışmalarınızda titiz olmanızı tavsiye ederim. Çünkü bu kısımdaki eksiğiniz diğer çalışmalarınıza etki edecektir. Yazı yazmayla ilgili Başarılı Edebi Bir Metin Nasıl Yazılır? adlı yazımı da okumanızı tavsiye ederim.



Paylaş

Bunlar da İlginizi Çekebilir

Güzel ve Etkili Cümle Kurmanın 7 Kuralı
4/ 5
Oleh

Abone Ol İlk Sen Oku!

E-postanı ekleyerek yazılarımızı herkesten önce alabilirsin.

8 yorum

yorum
avatar
24 Nisan 2015 15:01

Konuşma yapmadan önce iyi ki bu makaleyi okumuşum... Çok yararlı oldu teşekkürler.

Cevapla
avatar
Fikir Yamacı
27 Nisan 2015 14:05

Rica ederim. Faydalı olmasına sevindim.

Cevapla
avatar
4 Ekim 2015 17:27

2-3 haftadır öykü yazıyorum fakat eskiye dönp baktığımda pek gelişme göremiyorum malesef...
Çok kitap okuyan birisiyim hem... Son günlerde artık delircek gibiyim... aklıma yazacak konu gelmiyor.. öneri verin lütfen.

Cevapla
avatar
4 Ekim 2015 20:13

Kısa cümleler kurmamız gerektiğini söylemiştiniz ama sanki kısa cümleler kurdugumda olaylar oldu bitti gitti der gibi oluyor. Sanki meseleyi kolaydan gecistiriyormusum gibi hissediyorum. Bu normal midir yoksa baska bir şey mi denemeliyim?

Cevapla
avatar
20 Mart 2016 08:56

Benim size konu önermem sizi iyi yazmaya yöneltmez hatta düşünce dünyanızı daraltır. Yazı yazma konusunda kendini geliştirmek için 2-3 hafta çok kısa bir süredir. Biraz daha sabırlı olmalısınız. Bol kitap okuyun özellikle öykü kitapları okuyun. Yazma konusunda da cümle ve paragraf çalışmaları yapmanızı tavsiye ederim. Mesela hiç umulmadık bir şeyin reklam metnini yazmayı deneyin. Örn. Tencere kapağı. Bu sizin hayal dünyanızı genişletecektir. Kolay gelsin.

Cevapla
avatar
20 Mart 2016 08:57

Geciken bir yanıt olduğu için özür dilerim.

Cevapla
avatar
20 Mart 2016 09:01

Kısa cümleler konudaki anlam bütünlüğünün dağılmaması için önemlidir. Yolunuzda devam etmenizi öneririm. Ayrıca buna örnek olması bakımından John Steinbeck'in Fareler ve İnsanlar'ını okumanızı tavsiye ederim.

Not: Elde olmayan nedenlerden dolayı cevap vermekte geciktiğim için kusura bakmayın.

Cevapla
avatar
31 Ekim 2016 20:27

Özellikle 4 ve 5. maddelere daha çok dikkat edeceğim. Çok faydalı bir yazı olmuş teşekkür ederim.

Cevapla