Başarılı Edebi Bir Metin Nasıl Yazılır?

Okumak güzeldir ama okunmak bir başka güzeldir. Yazı yazmaktan hoşlanan ve ünlü bir yazar olma hayali kuran herkesin hayali yazdıklarının geniş bir kitle tarafından hayranlıkla okunmasıdır. Öyle olunca yazar kendini farklı bir dünyada hisseder.

Siz değerli yazar adaylarına yazılarınızın hem başarılı hem etkileyici olması açısından biraz yol göstermek istedim. Bu yazı ve sonraki yazılarımda etkili bir yazı nasıl yazılır, etkileyici ve güzel cümleler nasıl kurulur sizlere bu konuda fikir vermeye çalışacağım.

Güzel ve edebi yazı yazma, etkili cümle kurma kısmına geçmeden sizlerle şu veciz sözü paylaşmak istiyorum:

"Yazma güçlüğünden söz eden yazar adaylarına gidip kendilerini tavana asmalarını öneririm. Sonra da kendi elleriyle ipi kesmelerini. Böylece hiç değilse yazılacak bir ipe çekilme hikayesi olur ellerinde.” Ernest Hemingway"

Öncelikle sizlerden ricam aşağıda sıralayacağım önerilere dikkat kesilmeniz ve bunları gerçekleştirdikten sonra yazı yazma konusunda başarılı olup olmadığınıza karar vermenizdir. Yani ilk önerimi kendiniz hakkındaki önyargılarınızı yıkmanızdır.

Yazı yazmanın ilk kuralları:

1. Sabırlı ve azimli olun. Yani biraz ve uzun olan zahmetli bu süreçte çabucak yarı yoldan dönmeyin.

2. Edebi ve güzel yazı yazmanın pek de fazla yetenek işi olmadığını aklınızdan çıkarmayın. Yapacağınız çalışmalarla sizin de başarılı bir yazar olacağınızı inanın.

3. Hayal dünyanızı geniş tutun. Ne de olsa insan hayalleriyle yaşar.

Bu sıraladıklarımız başarılı bir yazar olmaya giden süreçte kendinizin koyduğu engelleri yıkmak içindir. Şimdi başarılı bir yazı yazmak için başka neler gerekli onlara bakalım.

Edebi Bir Metin Yazmanın İlk Basamağı: Kitap Okumak

Okumak, okumak, okumak!!!

Bir yazar adayının en önemli meselesidir. Yalnız birçoğumuz okumanın yazımıza ne derece etki edeceğinin farkında değilizdir. Kitap okumanın güzel bir yazı yazmaya veya etkileyici cümleler kurmaya etkileri nelermiş bakalım.

1. Okuyan insanın zihni her daim canlıdır. Çevreden gelen uyarıcılara ve çağrışımlara her zaman açıktır. Uyarım ve çağrışımları güçlü insan her şeyden yazı konusu çıkarmayı başarır. Örnek olması açısından Daha Önce Bir Böceğe Dönüştünüz Mü? adlı yazımı okuyabilirsiniz.

2. Kelime hazinesinin geniş olması edebi yazı yazmada başarılı olmanın en önemli unsurlarındandır. Okuduğunuz her kitap size bu konuda -siz farkında olmadan- bir şeyler katacaktır.

3. Başarılı yazarların kitapları başarılı edebi metinlere sahiptir. Yazı yazmayı kendine amaç edinmiş bir yazar adayı bu edebi metinlere vakıf olmalıdır. Bunun yolu ise seçici ve bilinçli bir kitap okumaktır.

Kitap okumak edebi metin yazmak isteyenlerde tutku haline gelmelidir. Bu basamağı aşmadan bu konuda başarılı olacağınızı sanıyorsanız yanılıyorsunuz demektir.

Ne tür kitaplar okumanız gerektiğini başka bir yazımda belirteceğim.

Yazmaya Nasıl Başlayacağım?

“Haydi, çocuklar bu atasözüyle ilgili bir yazı yazın.” veya “Bugünkü ödeviniz bir kişinin tasvirini yapmak. Yazdığınız yazıları sınıfta okuyacağız.” Okul hayatımızda bu türden cümleleri öğretmenlerimizden çok duymuşuzdur. Öğretmenlerimiz yazı yazmamızı hep istemişlerdir; ancak hiçbir zaman nasıl yazacağımızı söylememişlerdir. İşte başarılı ve etkili yazı yazmanın nasıl yapılacağına ilişkin teknikleri bu yazımla ve sonraki yazılarımla sizlere vermeye çalışacağım.

“Yazmaya nasıl başlayacağım?” sorusu yazı yazmak isteyenlerin en çok takıldıkları noktadır. Bir yazının ilk cümlesini kurmak da çoğumuz için zor bir durumdur. Çoğu zaman kurduğumuz ilk cümleyi beğenmez ve değiştirmeye çalışırız. Bu uğraşımız çok uzun sürerse üzerimizde bir bıkkınlık oluşur ve kağıdı kalemi bir kenar atarak yazmayı bırakırız. Tespit ettiğimiz bu durum birçok kişinin ortak noktasıdır. Daha önce yazı yazmanın azim ve sabır işi olduğunu söylemiştim. Bu bölümde ise yazı yazmanın teknikleriyle ilgili ön bilgilere yer vereceğim. Bu ön bilgiler şunlardır:

1. İyi bir gözlemci olmanız gerekmektedir. Çevrenizdeki olay ve durumları bir bilim adamı niteliğinde laboratuvar ortamında inceler gibi incelemeniz gerekmektedir. En ufak bir ayrıntıdan konu çıkarmaya çalışmalısınız. Durum hikayeleri bunların en güzel örnekleridir.

2. Daha önce de belirttiğimiz gibi geniş düşünün ve hayal gücünüzün sınırlarını zorlamaya gayret edin. Eğer ben hayal kurmayı beceremiyorum diyorsanız gidin bir çocuk bulun ve onunla vakit geçirin derim. Ona bir çubuktan nasıl at yaptığını, bir kalemi nasıl uçak veya uzay aracı yapıp göklerde uçtuğunu sorun. Yani bir çocuk gibi düşünüp yetişkin gibi yazmaya çalışın.

3. Yazarken aklınıza gelen ilk fikrin başkalarının da aklına gelen ilk fikir olabileceğini unutmayın. Bu nedenle aklınıza gelen düşünceleri öncelikle bir yere not edin ve sonra notlarınızın arasından en sıra dışı olanı seçin. Sıradışı olmak için düşüncelerinizi kurcalayın biraz.

4. Konu bulmak için oturup düşünmenize gerek yoktur. Hayatınızın akışı içinde geçen olaylara biraz dikkatlice bakın yeter. Sokakta gördüğünüz bir dilenciden, ağlayan bir çocuktan bile bir yazı konusu çıkarabilir ve bunu insanlara ilginç bir şekilde sunabilirsiniz.

Bu yazımda edebi bir metin yazmada ilk aşamada gerekli olan meseler hakkında bilgi vermeye çalıştım. Bir sonraki adım için Güzel ve Etkili Cümle Kurmanın 7 Kuralı adlı yazımı okuyabilirsiniz.